Met een volmacht kan iemand namens jou optreden. Bijvoorbeeld rekeningen betalen vanaf jouw bankrekening. Of beslissingen nemen over de zorg, als je dat zelf niet meer kunt. Je kunt zo’n volmacht alleen afgeven op het moment dat je in staat bent om hierover een weloverwogen beslissing te nemen.
Voor het afgeven van een volmacht over zorgbeslissingen moet je 16 jaar of ouder zijn. Om een volmacht voor geldzaken af te geven moet je meerderjarig (18+) zijn.
Mondeling of op papier
Een volmacht hoeft niet op papier te staan. Maar anderen moeten er wel op kunnen vertrouwen dat de gevolmachtigde inderdaad namens jou kan handelen. Daarom is het wel verstandig om de volmacht op te schrijven en je handtekening eronder te zetten. Je gevolmachtigde kan dan eenvoudig aantonen dat hij namens jou kan optreden.
Zelf of via de notaris
Een volmacht hoeft niet via de notaris te lopen. Maar vooral bij een ingrijpende volmacht is dat wel aan te raden. De notaris checkt namelijk of je in staat bent om je belangen goed te overzien. Bij twijfel zal hij een deskundige arts om advies vragen. Er kan dan later geen discussie ontstaan over de rechtsgeldigheid van de volmacht. Vaak neemt de notaris de volmacht(en) op in een levenstestament.
Je bepaalt zelf wie je wilt betrekken bij het opstellen van de volmacht. Je hoeft dat dus niet te bespreken je familie. Maar vaak is dat wel verstandig. Er komt dan geen ruzie op het moment dat de gevolmachtigde beslissingen moet nemen.
Aanwijzingen
Je kunt de gevolmachtigde allerlei richtlijnen meegeven. Bijvoorbeeld over welke medische behandelingen je wel of niet wilt krijgen. En in welke situatie. De gevolmachtigde moet zich aan die aanwijzingen houden.
Soorten en maten
Je kunt de volmacht zo groot of klein maken als je wilt. Bijvoorbeeld alleen een volmacht voor het nemen van medische beslissingen, maar niet voor financiële. Of twee mensen volmachtigen: één voor geldzaken, een ander voor zorgzaken.
Vrijwel iedereen kan gevolmachtigde zijn
Wettelijk zijn er geen eisen aan degene die de volmacht krijgt. Het kan vrijwel iedereen zijn. Bijvoorbeeld naaste familie of een goede vriend. De voornaamste voorwaarde is dat jij de gevolmachtigde vertrouwt. Je moet ervan overtuigd zijn dat hij prima in staat is om jouw belangen te behartigen.
Als jouw gevolmachtigde namens jou optreedt bij hulp in een gedwongen kader (op grond van de Wet zorg en dwang of de Wet verplichte ggz), dan moet hij meerderjarig zijn. Ook mag het dan niet iemand zijn die bij de zorgaanbieder werkt die de gedwongen zorg levert.
Er is geen instantie die de gevolmachtigde controleert. Je kunt wel in de volmacht zetten dat de gevolmachtigde verantwoording moet afleggen. Bijvoorbeeld aan iemand anders uit de familie.
Volmacht onder voorwaarden
Je kunt voorwaarden verbinden aan een volmacht. Bijvoorbeeld dat die pas ingaat op het moment dat je zelf niet meer in staat bent om goede beslissingen te nemen. En dat een arts dat moet vaststellen.
Zelf blijven beslissen
Je kunt ook zelf nog beslissingen nemen. Ook over de onderwerpen waarvoor je een volmacht hebt afgegeven. Je wordt door de volmacht dus zelf niet handelingsonbekwaam (voor geldzaken) en ook niet wilsonbekwaam (voor zorgzaken).
Intrekken volmacht
Je kunt de volmacht altijd intrekken, zolang je je belangen goed kunt overzien. Ben je op dit punt wilsonbekwaam geworden, dan kun je de volmacht niet zelf meer intrekken.
Een wettelijk vertegenwoordiger die door de rechter is benoemd, kan de volmacht wel buiten werking stellen. Zijn beslissing gaat namelijk vóór op die van jouw gevolmachtigde. De wettelijk vertegenwoordiger kan dat alleen op het terrein waarop hij zelf bevoegd is. Een bewindvoerder kan dus wel een financiële volmacht blokkeren, maar geen volmacht voor de zorg. Een mentor kan een volmacht voor de zorg blokkeren, maar geen financiële volmacht. Een curator kan alle volmachten buiten werking stellen.
Volmacht en wettelijke vertegenwoordiging
Doet een gevolmachtigde zijn werk niet goed? Of maakt hij zelfs misbruik van zijn positie? Dan kun je bij de rechtbank om een wettelijke vertegenwoordiger vragen. Dat kunnen alleen de volgende mensen en organisaties:
- Jijzelf als belanghebbende.
- Je partner.
- Je familie.
- De directie van de zorgaanbieder waar je in zorg bent.
- Het Openbaar Ministerie.
Als de rechter een wettelijke vertegenwoordiger (curator, bewindvoerder of mentor) benoemt, dan gaat diens bevoegdheid bóven die van de gevolmachtigde.
Meer informatie
Betrouwbare informatie over volmacht op andere websites.
- Regelhulp.nl (informatie over volmacht van de Rijksoverheid).
- Notaris.nl (informatie over levenstestament en volmacht van de Koninklijke Notariële Broederschap).
- Bekijk de pagina Een volmacht of levenstestament regelen op de website Dementie.nl van Alzheimer Nederland.
