Wettelijke vertegenwoordiging door een curator, bewindvoerder of mentor heeft voordelen. De vertegenwoordiger wordt door financiële instanties en zorginstellingen bijna altijd direct erkend.
Wel kan het vervelend voor je zijn dat een ander over jouw leven beslist. Misschien heb je zelf het gevoel dat je dat nog prima zelf kunt. Een goede vertegenwoordiger houdt daar rekening mee. Die laat jou zoveel mogelijk zelf beslissen, als je de gevolgen kunt overzien en er goed over kunt nadenken. Een goede vertegenwoordiger helpt jou daarbij.
Doet hij dat niet, dan kun je daarover een klacht indienen. Meer over het klachtrecht vind je op de pagina Goede wettelijke vertegenwoordiging.
Wettelijke vertegenwoordiging heeft ook nadelen.
- Wettelijke vertegenwoordiging kost geld. Hoeveel is afhankelijk van het soort vertegenwoordiger (curator, bewindvoerder of mentor) en of het gaat om een gewone burger of een organisatie. De tarieven worden elk jaar landelijk vastgesteld. Wettelijke vertegenwoordigers uit de kring van familie of vrienden kunnen afzien van deze vergoeding. Meer informatie over deze vergoeding vind je op de pagina’s over curatele, bewindvoering en mentorschap.
- Kun je de vergoeding voor de wettelijk vertegenwoordiger niet opbrengen omdat je inkomen te laag is, dan kun je hier bijzondere bijstand voor aanvragen bij de gemeente. Heb je een bewindvoerder, dan kan die deze aanvraag voor je verzorgen. Jongeren van 18-21 jaar krijgen hiervoor overigens geen bijzondere bijstand. De vergoeding voor de vertegenwoordiging valt namelijk onder de wettelijke onderhoudsplicht van je ouders. Zij moeten deze kosten voor je dragen.
- Curatele wordt ingeschreven in het Centraal curatele- en bewindregister. Bewindvoering vaak ook. Iedereen kan daar zien dat je onder curatele staat of dat er goederen van jou onder bewind zijn gesteld. Dat kan voor jou onaangenaam voelen.
- Bij bewindvoering word je handelingsonbevoegd over de gelden en goederen die onder bewind zijn gesteld. Je kunt hier geen beslissingen meer over nemen, tenzij de bewindvoerder of de kantonrechter je daarvoor toestemming geeft. Neem je toch beslissingen over goederen die onder bewind staan, dan kan de bewindvoerder die terugdraaien. Alleen als degene met wie je zaken hebt gedaan te goeder trouw was (en dus niet wist of hoefde te weten dat je niet over die goederen mocht beslissen), kan de transactie in stand blijven. Maar dat zal niet snel het geval zijn. Hij had namelijk in het curateleregister jouw naam kunnen opzoeken. Dan had hij kunnen zien dat je helemaal niet over dat geld of die goederen mag beschikken.
- Bij curatele word je wettelijk volledig handelingsonbekwaam. Je kunt in principe geen enkele beslissing meer nemen over je leven, tenzij de curator je daarvoor toestemming geeft. Neem je toch beslissingen, zoals een grote aankoop of schenking, dan kan je curator die terugdraaien. Anders dan bij bewind geldt bij curatele dat jouw transactie ook ongedaan kan worden gemaakt als degene met wie je zaken hebt gedaan te goeder trouw was.
Bij curatele kun je nog wel zelf beslissen over medische behandelingen, verpleging, verzorging of begeleiding, maar alleen als de zorgverlener vindt dat je ‘ter zake wilsbekwaam’ bent. Dat betekent: als hij denkt dat je hier prima zelf over kunt beslissen. Dat geldt ook bij mentorschap.
