Als een volwassene wilsonbekwaam is, heeft de familie volgens de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) en volgens het het Besluit zorgplanbespreking Wlz een vertegenwoordigende functie en is de behandelend arts verplicht om met de vertegenwoordiger te overleggen.
In de praktijk is dit de meest voorkomende vorm van vertegenwoordiging in de zorg en wordt er verder niets geregeld. Als deze vorm van vertegenwoordiging niet goed loopt, zijn maatregelen nodig. Bijvoorbeeld:
- als er geen familie is of de wilsonbekwame persoon geen familielid wil als vertegenwoordiger
- als geen enkel familielid als vertegenwoordiger en aanspreekpunt voor de zorgverlener wil optreden
- als de te benoemen familievertegenwoordiger niet de vereiste kennis of vaardigheden heeft om de taak van vertegenwoordiger uit te voeren
- als familieleden het niet eens zijn over de vertegenwoordiging
- als de zorgverlener of andere instanties niet met de familie overleggen
In deze gevallen kan het nuttig zijn vertegenwoordiging goed te regelen, vooraf via volmacht of later via de benoeming van een mentor, bewindvoerder of curator door een kantonrechter.
Niet alleen op het gebied van de zorg maar ook voor financiële zaken kan het wenselijk of nodig zijn vertegenwoordiging te regelen. Ook in dit geval kan dat via volmacht of het benoemen van een bewindvoerder of curator door de kantonrechter.
- Voor- en nadelen officieel benoemde vertegenwoordiger
- Overzicht verschillen Curatele, Bewind en Mentorschap (pdf)
Wilsbekwaam
Zolang iemand nog wilsbekwaam is kan hij of zij vertegenwoordiging zelf regelen met een volmacht of levenstestament.
In de psychiatrie zijn er patiënten die via een crisiskaart voor bepaalde situaties een vertegenwoordiger aanwijzen.
Als iemand wilsbekwaam is maar vertegenwoordiging niet via een volmacht wil regelen, kan hij de kantonrechter verzoeken een mentor, bewindvoerder of curator aan te stellen.
Wilsonbekwaam
Voor iemand die wilsonbekwaam is kan de zorgverlener, de familie, een bewindvoerder of de officier van justitie een verzoek tot benoeming van een mentor bij de kantonrechter indienen.
Het is verstandig om actief te zoeken naar een geschikte mentor of bewindvoerder en de kantonrechter te vragen deze te benoemen. Dat kan een familielid zijn maar ook een ander. Een goede klik tussen de vertegenwoordigde en de mentor, bewindvoerder of curator is immers wenselijk.
Er zijn organisaties en personen die voor een aantal wilsonbekwame mensen het bewind of mentorschap uitoefenen (professionele vertegenwoordiging). Als zij dit voor drie of meer personen doen gelden er kwaliteitseisen.
Bewindvoerders van goede kwaliteit kunt u onder andere vinden via Horus – Nederlandse Branchevereniging Wettelijk Vertegenwoordigers en mentoren via Mentorschap Nederland (MN)
Welke maatregel en vorm het beste past, is afhankelijk van de individuele situatie. Wilt u hierbij praktische ondersteuning, klik dan hier voor de mogelijkheden die MEE bij u in de buurt biedt.
Lees meer over (wettelijke) maatregelen: