Bij beginnende dementie kunt u nog goed zelf beslissen hoe u bepaalde zaken geregeld wilt hebben. Leg dit vast in een wilsbeschikking.
Na verloop van tijd kunt u de situatie niet altijd meer goed overzien en beoordelen. U kunt dan wilsonbekwaam worden. U heeft dan een vertegenwoordiger nodig die u helpt. Er zijn verschillende vormen van vertegenwoordiging bij dementie. Dit varieert van vertegenwoordiging door een partner die stilzwijgend de zaken regelt, tot een door de rechter aangestelde (wettelijke) vertegenwoordiger.
Wanneer en hoe vertegenwoordiging regelen?
-
- Vertegenwoordiging regelen in de fase van wilsbekwaamheid
- Vertegenwoordiging regelen in de fase van wilsonbekwaamheid
- Wanneer bent u wils(on)bekwaam?
| Voorbeeld: Bij dementie kunt u in het beginstadium nog redelijk veel zelf beslissen. Dit neemt af als de ziekte erger wordt. Bij (de eerste) tekenen van vergeetachtigheid mag een ander niet meteen alle beslissingen uit handen nemen. |
Vertegenwoordiging regelen in de fase van wilsbekwaamheid
Zolang u nog goed zelf kunt beslissen, is het verstandig in een wilsbeschikking en levenstestament vast te leggen wat u wilt dat er later gebeurt.
Wilsbeschikking
Zoals u in een testament regelt wat er na uw dood met uw bezittingen moet gebeuren, zo kunt u in een wilsbeschikking schriftelijk vastleggen welke behandeling u later al dan niet wilt ontvangen. Bijvoorbeeld een non-reanimatieverklaring.
Ook voor andere zaken kunt u een wilsbeschikking opstellen, zoals wie namens u mag beslissen over financiële en juridische zaken (gevolmachtigde vertegenwoordiger). Geef een volmacht aan iemand binnen de familie of naaste die u vertrouwt. U kunt hem of haar machtigen voor uw rekening(en) of een en/of rekening openen. Door een volmacht te regelen bij de notaris is de gevolmachtigde niet alleen bevoegd om over uw banktegoeden te beschikken en rekeningen te betalen, maar ook indien nodig bijvoorbeeld uw huis te verkopen. Lees meer over wilsbeschikking.
Levenstestament
Vaak worden wilsbeschikkingen samengevoegd in een levenstestament. Stel een wilsbeschikking samen op met uw partner of kinderen , zodat zij ook op de hoogte zijn. Een levenstestament is vaak een omvangrijk document dat bij de notaris wordt opgesteld, met het oog op een komende periode van wilsonbekwaamheid. Lees meer over levenstestamenten.
Het levenstestament bevat zowel volmachten als wilsbeschikkingen ten aanzien van behandelingen die u al dan niet wilt ondergaan, wat er met de huisdieren moet gebeuren enz.
| Tip: U kunt uw wilsverklaring over zorg samen met uw (huis)arts of notaris opstellen. Hierdoor voorkomt u dat er bij anderen onzekerheden of misverstanden ontstaan. Laat uw wilsverklaring ook opnemen in uw medisch dossier. |
Vertegenwoordiging regelen in de fase van wilsonbekwaamheid
Zodra u de situatie niet altijd meer goed kunt overzien en beoordelen, is het noodzakelijk een (wettelijke of gevolmachtigde) vertegenwoordiger te hebben die in uw belang beslissingen kan nemen. Normaal gesproken ligt deze verantwoording bij een echtgenoot of levenspartner. Voor zorgbeslissingen is dit in de wet geregeld. Ook één van uw kinderen, broers of zussen kan uw zorgbelangen behartigen.
U kunt, voordat u wilsonbekwaam wordt, zelf de benoeming van een vertegenwoordiger regelen met een volmacht. U kunt ook de rechter vragen een vertegenwoordiger te benoemen of afwachten tot de rechter het nodig oordeelt een vertegenwoordiger te benoemen.
Wanneer u niet meer goed voor uw financiën kunt zorgen, als rekeningen onbetaald blijven of schulden ontstaan, is het van belang dat snel een vertegenwoordiger voor uw financiële zaken benoemd wordt. Als u dit niet al eerder zelf in een wilsbeschikking, levenstestament of volmacht heeft geregeld, zal de rechter een bewindvoerder of een curator benoemen om deze zaken voor u te behartigen.
Wettelijke vertegenwoordiging
Sommige instanties nemen geen genoegen met bovengenoemde wilsbeschikkingen en volmachten. In die situatie of als er verschil van mening is tussen familieleden, kan het verstandig zijn de kantonrechter te vragen een vertegenwoordiger te benoemen. Afhankelijk van de aangelegenheden waarvoor vertegenwoordiging nodig is, kan dit een mentor, een bewindvoerder of een curator zijn.
